23/3/2023 tarihinde kabul edilen ve 5 Nisan 2023 ÇARŞAMBA tarihinde 32154 sayılı Resmî Gazetede yayınlanan ORMAN KANUNU VE BAZI KANUNLARDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR KANUN ile,
MADDE 15- 6831 sayılı Kanunun 34 üncü maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“MADDE 34-
Üretimin orman idaresi tarafından yapılması halinde,
- sınırları içinde Devlet ormanı bulunan köylerde o yer nüfusuna kayıtlı olarak ikamet eden gerçek kişilerin veya
- sınırları içinde Devlet ormanı bulunan köy ve kasabalarda kurulan ve her birinde ikamet eden hane adedinin çoğunluğunun ortak olduğu orman köylerini kalkındırma kooperatiflerinin;
amenajman planlarına göre baltalık ormanlar, koruya tahvil sahaları ve ağaçlandırılacak yapraklı bozuk orman vasfındaki yerlerden, vahidi fiyat usulü ile kesip satış istif yerine taşıdıkları yakacak odunların yüzde yüzüne kadarı idarece tayin edilecek süre içerisinde, istedikleri takdirde kendilerine maliyet bedeli üzerinden verilir.
Devlet ormanlarında üretim işlerinin vahidi fiyat usulü ile orman idaresince yaptırılması durumunda;
- üretim işinde çalışan gerçek kişilerin kesip, satış istif yerine taşıdıkları endüstriyel ve yakacak emvale ait istihkak tutarı yüzde on,
- orman köylerini kalkındırma kooperatiflerine ise yüzde yirmi fazlasıyla ödenir.
31/5/2006 tarihli ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinin (4) numaralı alt bendi veya ek 5 inci maddesi kapsamında sigortalı olan kişilere orman idaresi tarafından vahidi fiyat usulü ile yaptırılan, odun üretimi, silvikültür, ağaçlandırma, toprak muhafaza, fidan ve tohum üretimi gibi işlere ait istihkak tutarları; ödemenin yapılacağı tarihlerde Sosyal Güvenlik Kurumuna kendi sigortalılıklarından kaynaklanan prim borcu ve bunlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı borcunun bulunmaması şartıyla yüzde beş fazlasıyla ödenir.
Yukarıdaki fıkralarda belirtilen haklardan yararlanabilmek için işlerin vahidi fiyat kararı ve şartnamelerdeki süreler ve esaslara uygun olarak yapılması şarttır.
Bu madde kapsamındaki kooperatiflerden veya üst kuruluşlardan yaptıkları işin mahiyeti ve hacmine göre orman mühendisi veya orman teknikeri çalıştırmaları istenebilir.
Orman Kanununda değişiklik yapan 23/9/1983 tarihli ve 2896 sayılı Kanunun geçici 1 inci maddesi hükümlerinden evvelce yararlanmakta olan orman köylülerine ve bunların hane adedinin çoğunluğunun ortak olduğu orman köylerini kalkındırma kooperatiflerine istedikleri takdirde ürettikleri endüstriyel ve yakacak odunlar, bu maddedeki esaslar ve işletme müdürlüğünün satış ortalama fiyatlarından yüzde yirmi düşülerek tespit edilecek bedel üzerinden verilir.
Bu madde hükümlerinin uygulanması ile ilgili esas ve usuller Orman Genel Müdürlüğünce belirlenir.”
KAYNAK: https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2023/04/20230405-1.htm
05.04.2023 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan ve 05.10.2023 tarihinde yürürlüğe giren "Orman Kanunu ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair 7442 sayılı Kanun”un 15 inci maddesiyle 6831 sayılı Orman Kanununun 34 üncü maddesinin değiştirilmesi sonucunda %25 karşılığı ürün satışı veya bedel farkı ödemesi kaldırılarak “Devlet ormanlarında üretim işlerinin vahidi fiyat usulü ile orman idaresince yaptırılması durumunda; üretim işinde çalışan gerçek kişilerin kesip, satış istif yerine taşıdıkları endüstriyel ve yakacak emvale ait istihkak tutarı yüzde on, orman köylerini kalkındırma kooperatiflerine ise yüzde yirmi fazlasıyla ödenir” şeklinde düzenlenmiştir.
Söz konusu Kanunun 15 inci maddesinin gerekçesinde; “Kooperatif tarafından üretilen tomruk ve sanayi odunlarından %25 karşılığı olarak orman işletmesinden satın alınarak üçüncü kişilere satılan ürünlerden elde edilen gelirin üyelere adil olarak dağıtılmadığı yönünde yoğun şikâyetler alınmakta ve konu adli makamlara intikal ettirilmektedir. Yapılacak değişiklik ile çalışanlara ürün yerine bu üründen elde edilen geliri karşılayacak şekilde yaptıkları işten aldıkları ücret oranında ödeme yapılacaktır." denilmektedir.
6831 Sayılı Orman Kanunu 34 üncü Maddesinin Uygulanmasına Dair Tebliğ
2.2-Orman İçi İstif Yerlerine Taşınan Endüstriyel ve Yakacak Ürünler İçin İstihkak Fazlası Ödenip Ödenmeyeceği
İdare tarafından şartnamelerde belirtildiği şekilde orman içi satış istif yerlerine taşınıp buralardan satışı öngörülen ürünler için de gerçek kişilere %10 ve kooperatiflere %20 istihkak fazlası ödenecektir.
2.3-İstihkak Fazlası Ödemeleri İçin İstihkak Raporu Düzenlenmesi
İstihkak fazlası ödemeleri; kesme, sürütme, yükleme ve taşıma işlerine ait istihkak ödemelerinden ayrı olarak düzenlenecek raporlara göre yapılacaktır.
Söz konusu ödemeler ertesi yıla bırakılmaksızın yılı hesabından yapılması esas olup bu ödemeler için düzenlenecek istihkak raporları bunların dayanağı olan kesme, sürütme, yükleme ve taşıma işlerine ait istihkak raporları ile ilişkilendirilerek düzenlenecektir. ORBİS üzerinden yapılacak ödemelerde; istihkak fazlası ödemesinin yapılmasına ait öngörülen şartlar yerine getirildi ise bahse konu istihkak fazlası ödemesi yine aynı ilkeleri içerecek şekilde muhasebe sistemine gönderilecektir.
Ancak; yılın son dönemlerinde üretime verilen ve devam eden iş olarak gelecek yıla sarkan ya da idarenin uygun görerek ek süre vermesi ve bu sürenin de gelecek yıla sarkması durumlarında, söz konusu ürünlere işin bitirildiği tarihte istihkak fazlası ödenecektir.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Sigortalı Olan Gerçek Kişilerin Vahidi Fiyatla Yaptığı Ormancılık İşlerindeki İstihkak Ödemelerinde Yüzde Beş Fazla Ödeme Yapılması
3-İşlerin Yapılmasında ve Sigortalılıkta İstenen Şartları
3.1- Şartname Veya Sözleşmelerde Belirtilen Süre ve Şartlara Uygun Olarak Yapılan İşler
a) Odun üretimi adı altında görülen endüstriyel ve yakacak odunların kesme, sürütme, yükleme ve taşıma işleri,
b) Tabii ve suni gençleştirme, gençlik bakımı, kültür bakımı, sıklık bakımı, ormanların rehabilitasyonu, koruya tahvil, YARDOP vb. silvikültürel faaliyetler,
c) Ağaçlandırma, toprak muhafaza, fidan ve tohum üretimi, orman zararlıları ile mücadele faaliyetleri gibi işler,
şeklinde belirlenmiştir.
3.2- Sigortalılık Şartları
a) 31/5/2006 tarihli ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinin (4) numaralı alt bendi veya ek 5 inci maddesi kapsamında sigortalı olan kişilerden olmak,
b) Yapılan işlerle alakalı istihkakın kesilme aşamasında; Sosyal Güvenlik Kurumuna kendi sigortalılıklarından kaynaklanan prim borcu ve bunlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı borcunun bulunmaması hususu resmi belge ibrazı veya elektronik bilgi sistemleri üzerinden sorgu ile teyit edilmiş olmak,
şartları aranacaktır.
