T.C.
TİCARET BAKANLIĞI
Esnaf, Sanatkarlar ve Kooperatifçilik Genel Müdürlüğü
Sayı : E-95330207-315.05
Konu : Cimer Başvuru
Sayın ……………
İlgi : 01.04.2022 tarih ve ….. başvurunuz.
İlgi yazınızda özetle, kooperatifinizin dış denetim kapsamında olduğu, ancak genel kurul tarafından seçimin nasıl yapılacağı, genel kurul öncesi dış denetçi görüşmelerinde nasıl bir yol izlenmesi gerektiği, dış denetçiler ile iş sözleşmesinin kooperatif adına kim tarafından imzalanacağı, Kooperatif ve Üst Kuruluşlarının Denetimine Dair Yönetmeliği'nin 01.01.2023 tarihinden itibaren yürürlüğe girecek olması nedeniyle dış denetçinin seçim zamanının ne zaman olduğu, 2023 yılında yapılacak olan genel kurulda seçilecek dış denetçinin hangi yıl itibariyle denetim raporu yazmaya başlayacağı, adı geçen yönetmeliğin 15/5 inci maddesindeki yaptırımların, geçiş yılı olan 2023 yılı için de uygulanıp uygulanmayacağı hususlarıyla ilgili bilgi talep edilmektedir.
Bilindiği üzere, 7339 sayılı Kooperatifler Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun'un 9 uncu maddesi ile, 1163 sayılı Kooperatifler Kanunu'nun 69 uncu maddesinde önemli değişiklikler yapılmış ve 26.10.2021 tarihli Resmi Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe girmiştir. Bu konuda, 01.02.2022 tarihli Resmi Gazete'de yayımlanan “Kooperatif ve Üst Kuruluşlarının Denetimine Dair Yönetmelik" ile dış denetime ilişkin usul ve esaslar ayrıntılı olarak düzenlenmiştir. Bahse konu Yönetmeliğin "Yürürlük" başlıklı 44 üncü maddesinde yer alan "1) Bu Yönetmeliğin; a) 13 ilâ 18 inci ve 20 ilâ 39 uncu maddeleri 1/1/2023 tarihinde, b) Diğer maddeleri yayımı tarihinde, yürürlüğe girer." hükmünde dış denetçilerin seçimi, denetim raporu yazımı ve kooperatiflerin dış denetime ilişkin tabi oldukları yaptırımların 01.01.2023 tarihi itibariyle başlayacağı açıkça belirtilmiştir.
Buna ilaveten, 1163 sayılı Kooperatifler Kanunu'nun 55 inci maddesinin birinci fıkrasında düzenlenen "Yönetim Kurulu, kanun ve anasözleşme hükümleri içinde kooperatifin faaliyetini yöneten ve onu temsil eden icra organıdır." hükmü ile 62 nci maddenin birinci fıkrasında yer alan "Yönetim Kurulu, kooperatif işlerinin yönetimi için gereken titizliği gösterir ve kooperatifin başarısı ve gelişmesi yolunda bütün gayreti sarf eder" hükmü gereği yönetim kurulu kooperatif faaliyetlerini yönetmek ve onu temsil etmekle birlikte, bahse konu görevlerini yerine getirirken de gerekli titizliği ve gayreti göstermekle yükümlü kılınmıştır. Bu kapsamda, Kanunun 69 uncu maddesinin ikinci fıkrasının (a), (b) ve (c) bentlerinde sayılan dış denetim yapabilecek olanlar ile ön görüşme yapılması, genel kurul kararı neticesinde seçilen dış denetçiler ile kooperatif adına sözleşme imzalanması icrai ve temsili gerektiren işler olması nedeniyle kooperatif yönetim kurulunun yetkisinde olacaktır.
Dış denetçilerin seçimi hususunda ise, 1163 sayılı Kooperatifler Kanunu'nun "Yetki" başlıklı 42 nci maddesinin ikinci fıkrasında düzenlenen "2. Yönetim Kurulu ve Denetçiler Kurulu üyeleriyle gerektiğinde tasfiye kurulunu seçmek" hükmü ile aynı Kanunun 69 uncu maddesinin ikinci fıkrası gereği genel kurul yetkili kılınmıştır. Bahse konu yetkiye binaen genel kurul, Kanunun 43 ve 45 inci maddelerinde yer alan "Çağrı" ve "Şekil" şartlarına uygun koşullarda toplanarak, Kanunun "Kararlar" başlıklı 51 inci maddesinde düzenlenen "Kanun veya anasözleşmede aykırı hüküm bulunmadıkça Genel Kurul kararlarında ve seçimlerde oyların yarıdan bir fazlasına itibar olunur.
Kooperatifin dağılması veya diğer bir kooperatifle birleşmesi ve anasözleşmenin değiştirilmesi kararlarında fiilen kullanılan oyların 2/3 ü çoğunluğu gereklidir. Anasözleşme, bu kararların alınması için oy çoğunluğu hakkında daha ağır hükümler koyabilir." hükmü gereği karar alabilecektir.
Bu durumda genel kurulun dış denetçi seçimde alacağı kararın özel nisap gerektiren hususlar içinde sayılmaması nedeniyle, kooperatif anasözleşmesinde aykırı bir hüküm bulunmadıkça, genel kurulun alacağı dış denetçi seçiminde olağan karar nisabı olan oyların yarıdan bir fazlasına itibar olunması gerektiği mütalaa edilmektedir.
Bilgi edinilmesini rica ederim.
………………..
Bakan a.
Genel Müdür
